Mediëvistenspeeddate

Op 31 mei kwamen de leden van de VWM voor een laatste keer samen tijdens het academiejaar 2022-2023. Eerst verzorgde dr. Sarah Haas (UGent) een interessante workshop over writer development, waarin ze de deelnemers klaarstoomde voor de speeddate die erop zou volgen. Tijdens deze mediëvistenspeeddate maakten mediëvisten uit verschillende disciplines kennis met elkaar en elkaars onderzoek. We sloten de dag af met een receptie in het Erasmushuis van de KU Leuven. Hartelijk dank aan alle deelnemers! We zien jullie graag terug tijdens academiejaar 2023-2024!

Bezoek KMSKA & eredoctoraat prof. dr. Daniel Lord Smail

Op 30 maart vond onze tweede activiteit van het werkingsjaar 2022-2023 plaats. Ditmaal verzamelden onze leden zich in het KSMKA, waar Jan van den Maagdenberg (kunstwetenschappen, UGent) en onze eigen secretaris Leen Bervoets (geschiedenis, UGent) de middeleeuwse collectie toelichtten vanuit het perspectief van hun eigen onderzoek. Nadien trokken we naar de stadscampus van de UAntwerpen, om de masterclass van prof. dr. Daniel Lord Smail (Harvard University) bij te wonen, aan wie nadien een eredoctoraat verleend werd. Enkele gelukkige leden konden tijdens de receptie met hem kennismaken.

Herinnering VWM-uitstap: Tentoonstelling Jan van Eyck. Een optische revolutie – 12 maart 2020, Gent

Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar voor de VWM-uitstap naar de Van Eyck-tentoonstelling. Inschrijven kan via het formulier onderaan.

Op donderdag 12 maart 2020 organiseert de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek haar jaarlijkse uitstap voor de leden. We bezoeken de Van Eyck-tentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten in Gent. Deze tentoonstelling wordt de grootste Jan van Eyck-tentoonstelling ooit. Meer dan honderd stukken uit de late middeleeuwen worden voor de tentoonstelling samengebracht. Hieronder bevinden zich een achttal originele Van Eycks die uitzonderlijk vanuit het buitenland naar Gent reizen. Het concept ‘optische revolutie’ zal tijdens de tentoonstelling worden uitgeklaard door de schilderijen van Van Eyck naast werken van zijn tijdgenoten uit Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje te plaatsen. Deze uitstap is overigens niet alleen een unieke kans om al deze werken te ontdekken, ook de gerestaureerde buitenpanelen van het Lam Gods zullen een prominente plaats krijgen.

Voor het bezoek aan de tentoonstelling zelf (13:00), zullen prof. dr. Jan Dumolyn (mediëvist, gespecialiseerd in Vlaamse steden, politieke en sociaaleconomische geschiedenis) en prof. dr. Maximiliaan Martens (kunsthistoricus, gespecialiseerd in kunst in de Lage Landen in de vijftiende en zestiende eeuw) een inleiding geven waarbij ze het leven en de werken van Van Eyck en de toenmalige historische context uiteen zullen zetten. Vervolgens (14:10) bezoeken we in groep de tentoonstelling. Iedereen kan zo lang op de tentoonstelling blijven als hij of zij wil, er is immers geen einduur voorzien.

De tentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten kadert in het themajaar ‘OMG! Van Eyck was here’ waarmee de stad Gent laat zien dat Van Eyck na zes eeuwen nog steeds zijn stempel op de stad drukt. Naast de Van Eyck-tentoonstelling zullen ook beeldende kunsten, theater, dans, design, mode, gastronomie, muziek en zelfs shoppen een jaar lang baden in de sfeer van Van Eyck en zijn meesterwerk.

Naast al deze evenementen opent de Sint-Baafskathedraal in 2020 een nieuw bezoekerscentrum. Hier zal het Lam Gods (vanaf 8 oktober 2020) centraal staan en worden moderne presentatietechnieken gebruikt om dit meesterwerk en zijn boodschappen voor het grote publiek toegankelijk te maken. Op deze manier wil de stad Gent bezoekers van over de hele wereld aantrekken en kennis laten maken met Van Eyck, zijn beroemdste werk en met de stad zelf.

Lees hier meer over het themajaar ‘OMG! Van Eyck was here’

Praktisch:

  • Datum: donderdag 12 maart 2020
  • De uitstap is gratis voor leden van de VWM. Niet-leden kunnen zich eveneens aansluiten, mits een bijdrage van 25 euro.
  • Het Museum voor Schone Kunsten is naast het Citadelpark in Gent gelegen (Fernand Scribedreef 1, 9000 Gent).
  • We verzamelen om 12:45 aan de ingang van het Museum voor Schone Kunsten (zie kaartje onderaan), zodat we om 13:00 kunnen starten.
  • Lunch is niet inbegrepen.
  • Gelieve in te schrijven via het onderstaande formulier (maximum 25 personen!)

VWM-uitstap: Tentoonstelling Jan van Eyck. Een optische revolutie – 12 maart 2020, Gent

Op donderdag 12 maart 2020 organiseert de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek haar jaarlijkse uitstap voor de leden. We bezoeken de Van Eyck-tentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten in Gent. Deze tentoonstelling wordt de grootste Jan van Eyck-tentoonstelling ooit. Meer dan honderd stukken uit de late middeleeuwen worden voor de tentoonstelling samengebracht. Hieronder bevinden zich een achttal originele Van Eycks die uitzonderlijk vanuit het buitenland naar Gent reizen. Het concept ‘optische revolutie’ zal tijdens de tentoonstelling worden uitgeklaard door de schilderijen van Van Eyck naast werken van zijn tijdgenoten uit Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje te plaatsen. Deze uitstap is overigens niet alleen een unieke kans om al deze werken te ontdekken, ook de gerestaureerde buitenpanelen van het Lam Gods zullen een prominente plaats krijgen.

Voor het bezoek aan de tentoonstelling zelf (13:00), zullen prof. dr. Jan Dumolyn (mediëvist, gespecialiseerd in Vlaamse steden, politieke en sociaaleconomische geschiedenis) en prof. dr. Maximiliaan Martens (kunsthistoricus, gespecialiseerd in kunst in de Lage Landen in de vijftiende en zestiende eeuw) een inleiding geven waarbij ze het leven en de werken van Van Eyck en de toenmalige historische context uiteen zullen zetten. Vervolgens (14:10) bezoeken we in groep de tentoonstelling. Iedereen kan zo lang op de tentoonstelling blijven als hij of zij wil, er is immers geen einduur voorzien.

De tentoonstelling in het Museum voor Schone Kunsten kadert in het themajaar ‘OMG! Van Eyck was here’ waarmee de stad Gent laat zien dat Van Eyck na zes eeuwen nog steeds zijn stempel op de stad drukt. Naast de Van Eyck-tentoonstelling zullen ook beeldende kunsten, theater, dans, design, mode, gastronomie, muziek en zelfs shoppen een jaar lang baden in de sfeer van Van Eyck en zijn meesterwerk.

Naast al deze evenementen opent de Sint-Baafskathedraal in 2020 een nieuw bezoekerscentrum. Hier zal het Lam Gods (vanaf 8 oktober 2020) centraal staan en worden moderne presentatietechnieken gebruikt om dit meesterwerk en zijn boodschappen voor het grote publiek toegankelijk te maken. Op deze manier wil de stad Gent bezoekers van over de hele wereld aantrekken en kennis laten maken met Van Eyck, zijn beroemdste werk en met de stad zelf.

Lees hier meer over het themajaar ‘OMG! Van Eyck was here’

Praktisch:

  • Datum: donderdag 12 maart 2020
  • De uitstap is gratis voor leden van de VWM. Niet-leden kunnen zich eveneens aansluiten, mits een bijdrage van 25 euro.
  • Het Museum voor Schone Kunsten is naast het Citadelpark in Gent gelegen (Fernand Scribedreef 1, 9000 Gent).
  • We verzamelen om 12:45 aan de ingang van het Museum voor Schone Kunsten (zie kaartje onderaan), zodat we om 13:00 kunnen starten.
  • Lunch is niet inbegrepen.
  • Gelieve in te schrijven vóór 1 maart via het onderstaande formulier (maximum 20 personen!)

Library of Voices – Publieksprijs & Podcast

Het project Library of Voices is uitgeroepen tot één van de drie genomineerden voor de Onroerenderfgoedprijs Vlaanderen 2019De Library of Voices bevindt zich in de recent gerenoveerde Norbertuspoort, gelegen in de Abdij van Park te Leuven. Het is een bijzondere en prachtige plek om muzikaal erfgoed te bestuderen en tot klinken te brengen.

De Library of Voices maakt tevens kans om de publieksprijs in de wacht te slepen. Hiervoor kan jij je stem uitbrengen. Het winnen van deze publieksprijs zou een ontzettend grote meerwaarde zijn voor de Alamire Foundation, KU Leuvens studiecentrum voor muziek in de Lage Landen.

>>> Stemmen kan door hier te klikken.

In de recent gepubliceerde podcast van de Universiteit van Vlaanderen leiden Bart Demuyt en David Burn je in 20 minuten doorheen de Library of Voices en het Huis van de Polyfonie, waar er zoals je zal horen naast het onderzoek ook klinkend een en ander aan de gang is… Klik hier om de podcast te beluisteren.

De leden van de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek hadden reeds de eer om de schitterende bibliotheek en high-tech muzieklabo’s van de Library of Voices te bezoeken tijdens onze jaarlijkse ledenuitstap in juni. Op deze dag bezochten we eveneens het Huis van de Polyfonie, de abdij en omliggende gronden van Park.

Ga deze parel (opnieuw) bezoeken op de Open Monumentendag in Leuven op 8 september!

Net verschenen: ‘De Zwarte Koning’ van Michael Kestemont

De Zwarte Koning – Michael Kestemont

Hoe is het koningshuis in godsnaam betrokken bij de grootste doofpotoperatie uit de Belgische kunstgeschiedenis? En wat was de rol van de enigmatische Prins Karel, die zijn broer Leopold na de oorlog moest opvolgen?

De Zwarte Koning onthult de spannende intriges rond de koningskwestie en de link met het verdwenen paneel van de Rechtvaardige Rechters. Een extreem spannende pageturner voor de liefhebbers van Dan Brown!

 

Michael Kestemont is professor aan de Universiteit Antwerpen waar hij digitale tekstanalyse doceert aan het departement letterkunde. Aan de hand van kunstmatige intelligentie gaat hij na hoe computers kunnen bijdragen aan de studie van historische en hedendaagse literatuur. Zijn spraakmakende analyses wierpen al nieuw licht op het auteurschap van Karel ende Elegast, maar ook op de anonieme schrijver van het Nederlandse volkslied Wilhelmus.

 

VWM-uitstap ‘Alamire Foundation en Abdij van Park’ – 21 juni 2019, Leuven

Op vrijdag 21 juni 2019 organiseert de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek haar jaarlijkse uitstap voor de leden. We bezoeken de Alamire Foundation (Internationaal Centrum voor de Studie van de Muziek in de Lage Landen) en de omliggende Abdij van Park, een norbertijnenabdij gelegen in Heverlee bij Leuven.

Directeur Bart Demuyt zal ons onthalen en laten kennismaken met de werking van de Alamire Foundation. Samen met mediëvist prof. dr. David Burns zullen we vervolgens de middeleeuwse handschriften van de collectie verkennen, waaronder het beroemde Leuven Chansonnier. Enkele onderzoekers van de Foundation zullen ook hun onderzoeksprojecten kort voorstellen. Ter afsluiting van de dag neemt dr. Stefan Van Lani ons op sleeptouw tijdens een exclusive rondleiding in de Abdij van Park.

De Alamire Foundation werd in 1991 opgericht als een samenwerkingsverband tussen KU Leuven, Onderzoekseenheid Musicologie en Musica, Impulscentrum voor Muziek. Als internationaal studiecentrum stelt de Alamire Foundation zich tot doel wetenschappelijk en praktijkonderzoek te stimuleren, te coördineren en uit te voeren. Daarbij concentreert zij zich specifiek op de muziek en het muziekleven in de Nederlanden van de middeleeuwen tot 1800. Bijzondere aandacht gaat uit naar het in kaart brengen en ter beschikking stellen van onbekend of onontgonnen materiaal.

Met inzet van state-of-the-art methodes, onder meer op het vlak van digitalisering, wordt dit muzikaal erfgoed geconserveerd, bestudeerd en gevaloriseerd. De muziek, in handschrift of druk, wordt ontsloten door traditionele publicaties als inventarissen, facsimile’s en kritische tekstuitgaven en via innoverende digitale databanken. De wetenschappelijke discussies en conclusies vinden hun weg naar monografieën en vaktijdschriften, waaronder het eigen Journal of the Alamire Foundation. Samenwerking en contacten met de academische en de uitvoerderswereld, erfgoedinstellingen en de culturele sector resulteren in internationale conferenties, muzieklabo’s, festivals, concerten, tentoonstellingen en multimedia-applicaties.

Lees meer over de geschiedenis van de Alamire Foundation

Praktisch:

  • Datum: 21 juni 2019
  • De uitstap is gratis voor leden van de VWM. Niet-leden kunnen zich eveneens aansluiten, mits een bijdrage van 10 euro.
  • De Alamire Foundation is gevestigd in de gerestaureerde Mariapoort en Sint-Norbertuspoort van de Abdij van Park in Heverlee bij Leuven. We verzamelen om 10.15 uur aan de ingang van de Sint-Norbertuspoort (zie kaartje onderaan), zodat we om 10.30 uur kunnen starten.
  • Lunch is niet inbegrepen. Tijdens de middagpauze kan men een eigen broodje eten of iets bestellen in ‘Brasserie De Abdijmolen’.
  • Gelieve in te schrijven vóór 1 juni via het onderstaande formulier (maximum 20 personen!)

Gratis naar de Boekenbeurs op 8 november met de VWM en Brepols Publishers

Van zondag 28 oktober tot en met zondag 11 november verandert Antwerp Expo voor de 81ste keer in een paradijs voor boekenliefhebbers.

Op donderdag 8 november 2017 kan u de boekenbeurs gratis bezoeken op initiatief van GEWU (Groep Educatieve en Wetenschappelijke Uitgevers ) tijdens de Nacht van de Kennis. Die dag is de beurs ook ’s avonds open tot 22 uur.

Als lid van de Groep van Educatieve en Wetenschappelijke Uitgevers heeft Brepols Publishers het genoegen om u op deze dag uit te nodigen. Een selectie van Brepols’ meest recente publicaties met betrekking tot middeleeuwse geschiedenis kan u komen ontdekken op de stand “9Uitgevers” (standnummer 126, Hal 1).

U kan een ticket aanvragen door te registreren via: www.boekenbeurs.be/nachtvandekennis. Let op, plaatsten zijn beperkt, dus snel reageren is de boodschap. Per registratie zijn er maximum 2 tickets beschikbaar. De tickets zullen geldig zijn gedurende de hele dag.

Pirennelezing Emily Steiner, 3 december 2018 (Gent)

Naar aanleiding van de opening van het nieuwe academiejaar organiseert de VWM naar goede traditie de Pirennelezing. Dit jaar zal die gegeven worden door Emily Steiner (University of Pennsylvania). De lezing draagt de titel Medieval Encyclopedias and the making of Vernacular Literature, c.1240-1400 (abstract onderaan deze post). Professor Steiner is experte in Middelengelse literatuur en theater. Ze geniet internationale bekendheid als auteur van Documentary Culture and the Making of Medieval English Literature (Cambridge University Press, 2003) and Reading ‘Piers Plowman’  (Cambridge University Press, 2013).

De Pirennelezing vindt plaats op maandag 3 december en gaat van start om 17.30 uur in de Jozef Plateauzaal (Jozef Plateaustraat 22, Gent). Achteraf wordt er een receptie aangeboden op dezelfde locatie. De lezing is gratis. Gelieve te registreren door via het onderstaande formulier uw gegevens in te vullen.

 

Abstract

The medieval encyclopedia is a significant if neglected chapter in our larger narrative about the transmission of knowledge from Latin to the vernaculars. The 1240s-1260s witnessed a surge in the production of Latin encyclopedias, which, over the course of the next two centuries, were translated into every European language and into verse as well as prose. That natural encyclopedias such as Thomas of Cantimpre’s De nature rerum (translated and versified by Jacob van Maerlant), Gautier de Metz’s L’Image du monde, Bartholomaeus Anglicus’s De proprietatibus rerum (translated as Vanden proprieteyten der dinghen), and Le Livre de Sydrac (Het boek van Sidrac), were deemed suitable for high-end copying and illustration for the consumption of royal courts and wealthy laypeople, suggests further that the growth of vernacular literary culture was intertwined with the growth of vernacular information culture, and specifically of lay scientific discourse.  The problem for modern literary scholars is that these texts sit awkwardly at the juncture between literature and information. However, medieval encyclopedias can tell us much about the formation of a body of general knowledge. Likewise, they reveal something about the early development of “popular science” or the bridge between scientific literature as a professional medium and the realms of political, cultural, and moral discourse. Finally, medieval encyclopedias invite us to set aside the distinctions we traditionally make between scientific and literary texts. By embracing the encyclopedia as both inventive literature and as nascent popular science, we will begin to see how it generated vernacular poetry and prose.