new version of the Database of Byzantine Book Epigrams (DBBE)

We are excited to release a new version of the Database of Byzantine Book Epigrams (DBBE, hosted at Ghent University), freely accessible at https://www.dbbe.ugent.be.

Thanks to the generous support of the Special Research Fund of Ghent University, DBBE has been completely redesigned over the past two years, in close collaboration with the Database, Document and Content Management research group of the Faculty of Engineering of Ghent University and with the Ghent Centre for Digital Humanities.

The corpus of Byzantine metrical paratexts collected in our Database has been consistently enlarged, through the systematic consultation of manuscripts and relevant secondary literature, and it now counts some 10700 single epigrams, over 7000 of which are the result of first-hand inspection of (reproductions of) manuscripts. In comparison with the previous version of DBBE, our users are offered the possibility to navigate more easily through the different records, which are much better linked to each other. The search function of Greek text has been refined and provides users with more accurate results.

While the distinction between Occurrences (unique epigrams as to be found in manuscripts) and Types (normalised texts of similar occurrences) has been retained, a new way to group epigrams has been introduced: the Verse Variants records. These pages display a clear overview of the parallels and deviations of single verse lines. The Verse Variants are accessible by clicking on single epigram verse lines.

The main scope of DBBE is collecting Byzantine book epigrams and offering their texts to the scholarly community. However, we are aiming to make available contextual data as well, and have paid major attention to the improvement of information on Manuscript and Persons. The Bibliography section has been adjusted and it now includes a search path.

We gladly refer to our Help page and Search Tricks and Tips page for more information.

We encourage users to explore the new features of DBBE and are eager to welcome their comments and feedback at dbbe@ugent.be.

For the whole DBBE team,

Floris Bernard
Julián Bértola
Julie Boeten
Cristina Cocola
Sien De Groot
Kristoffel Demoen
Pieterjan De Potter
Ilse De Vos
Rachele Ricceri
Anne-Sophie Rouckhout

Petitie Koninklijk Nederlands Instituut in Rome

Het is niet gebruikelijk dat de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek petities doorstuurt, maar in dit geval willen wij een uitzondering maken omdat het hier het functioneren betreft van het Koninklijk Nederlands Instituut in Rome. Deze petitie is opgesteld door Maarten van Deventer en Minou Schraven naar aanleiding van de volgende berichtgeving in de NRC:

Bent u het eens met de petitie dan vragen wij u om deze te ondertekenen:

Herinnering VWM-uitstap ‘Alamire Foundation en Abdij van Park’ – 21 juni 2019, Leuven

Op vrijdag 21 juni 2019 organiseert de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek haar jaarlijkse uitstap voor de leden. We bezoeken de Alamire Foundation (Internationaal Centrum voor de Studie van de Muziek in de Lage Landen) en de omliggende Abdij van Park, een norbertijnenabdij gelegen in Heverlee bij Leuven.

Directeur Bart Demuyt zal ons onthalen en laten kennismaken met de werking van de Alamire Foundation. Samen met mediëvist prof. dr. David Burns zullen we vervolgens de middeleeuwse handschriften van de collectie verkennen, waaronder het beroemde Leuven Chansonnier. Enkele onderzoekers van de Foundation zullen ook hun onderzoeksprojecten kort voorstellen. Ter afsluiting van de dag neemt dr. Stefan Van Lani ons op sleeptouw tijdens een exclusive rondleiding in de Abdij van Park.

 

De Alamire Foundation werd in 1991 opgericht als een samenwerkingsverband tussen KU Leuven, Onderzoekseenheid Musicologie en Musica, Impulscentrum voor Muziek. Als internationaal studiecentrum stelt de Alamire Foundation zich tot doel wetenschappelijk en praktijkonderzoek te stimuleren, te coördineren en uit te voeren. Daarbij concentreert zij zich specifiek op de muziek en het muziekleven in de Nederlanden van de middeleeuwen tot 1800. Bijzondere aandacht gaat uit naar het in kaart brengen en ter beschikking stellen van onbekend of onontgonnen materiaal.

Met inzet van state-of-the-art methodes, onder meer op het vlak van digitalisering, wordt dit muzikaal erfgoed geconserveerd, bestudeerd en gevaloriseerd. De muziek, in handschrift of druk, wordt ontsloten door traditionele publicaties als inventarissen, facsimile’s en kritische tekstuitgaven en via innoverende digitale databanken. De wetenschappelijke discussies en conclusies vinden hun weg naar monografieën en vaktijdschriften, waaronder het eigen Journal of the Alamire Foundation. Samenwerking en contacten met de academische en de uitvoerderswereld, erfgoedinstellingen en de culturele sector resulteren in internationale conferenties, muzieklabo’s, festivals, concerten, tentoonstellingen en multimedia-applicaties.

Lees meer over de geschiedenis van de Alamire Foundation

Praktisch:

  • Datum: 21 juni 2019
  • De uitstap is gratis voor leden van de VWM. Niet-leden kunnen zich eveneens aansluiten, mits een bijdrage van 10 euro.
  • De Alamire Foundation is gevestigd in de gerestaureerde Mariapoort en Sint-Norbertuspoort van de Abdij van Park in Heverlee bij Leuven. We verzamelen om 10.15 uur aan de ingangvan de Sint-Norbertuspoort (zie kaartje onderaan), zodat we om 10.30 uur kunnen starten.
  • Lunch is niet inbegrepen. Tijdens de middagpauze kan men een eigen broodje eten of iets bestellen in ‘Brasserie De Abdijmolen’.
  • Gelieve in te schrijven vóór 1 juni via het onderstaande formulier (maximum 20 personen!)

 

CfP “The Literature, Literary Culture and Historiography of the Middle Ages” (Paris, 4.-7. November 2019)

The University of Bergen, the Bergen Medieval Research Cluster and the Norwegian University Centre in Paris are happy to welcome all PhD candidates to apply to an interdisciplinary PhD Workshop in Paris in 4-7 November 2019. The seminar will be held in English, and will feature a series of leading medieval scholars – including UiB’s professor Leidulf Melve and professor emeritus Sverre Bagge. The full lecture programme will be published in due course.

In addition to the key note lectures from invited lecturers, the seminar will consist of presentations and discussions of the PhDs’ papers. The aim of the seminar is to highlight the role of the Middle Ages in French and Norwegian historical traditions, the changing role, methods, purposes and uses of the humanities, potential problems in reception research and historiographical analysis. While we hope that the workshop will serve to inspire theoretical reflection and to heighten the awareness of the general aspects of the participants’ own projects, the candidates’ papers should primarily be of specific (and specified) use in the PhD applicant’s own projects.

Call for Papers

The Middle Ages have been the object of enduring interest for scholars ever since the Middle Ages were constituted as an analytical framework by renaissance scholars and enlightenment philosophes. The ‘Medieval’ has for all successive generations been simultaneously a term of abuse, a label for primitivism and ridicule, for complexity and abstraction, a space for poetic and spiritual reflection, a caricature of depotism, barbarism and popular liberty, a source for political renewal and golden age-theories, as well as an object of study. The Middle Ages have been a movable feast – a label which has changed its meaning and been applied to different times, places, ideals and problems in posterity. To a wide range of disciplines, the evolving reception of the written texts of the Middle Ages gives a particularly poignant lens through which to view the development of national narratives, political theory and the humanities as academic disciplines.

The seminar will take place at the Centre Universitaire Norvègien de Paris, located close by the old university quarters in Paris at the Fondation Maison des Sciences de l’Homme. The following themes are example of the approaches that could be discussed at the seminar:

– The research history of medieval studies, in particular the Scandinavian and the French traditions.

– The development of a particular historical topic through the course of a literary tradition.

– The changing perceptions of the literary culture, production and contexts in the Middle Ages.

– The development of method(s) in scholarly writing about the Middle Ages.

– The relationship between history-writing and political theory, religious thought, philosophy, law or political rhetoric.

– The use of the Middle Ages in political theory, religious thought, philosophy, law or political rhetoric.

– The Middle Ages in national narratives, in particular the Scandinavian and the French traditions.

– Medievalism in music, literature, architecture, art or aesthetic theory.

– Comparative, methodological or critical perspectives on the given topics.

Apply to participate

Before the course starts, each participant will prepare a paper for pre-circulation. The paper will address your research project in relation to (a) course theme. A paper of no more than 15 pages must be submitted by 1 October. 30 minutes will be allotted to each presentation, followed by comments and a discussion of 15 minutes. The seminar will start with lunch Monday 4 November and end with lunch Thursday 7 November. Participation in the seminar will be accredited by 5 ECTS points. The course is capped at 14 PhD candidates.

We will be able to fund the housing and dining costs of the participants, but travel expenses have to be covered by the home universities. Please send us the preliminary title of your paper and a short abstract of no more than half a page  your PhD project before 15 June, so that we can assess applications to join. We welcome candidates from all nationalities, backgrounds and relevant disciplines!

You can send your application via e-mail to the Bergen Medieval Research Cluster coordinator Dr. Irene Baug and other enquiries to Peter Hatlebakk.

VWM-uitstap ‘Alamire Foundation en Abdij van Park’ – 21 juni 2019, Leuven

Op vrijdag 21 juni 2019 organiseert de Vlaamse Werkgroep Mediëvistiek haar jaarlijkse uitstap voor de leden. We bezoeken de Alamire Foundation (Internationaal Centrum voor de Studie van de Muziek in de Lage Landen) en de omliggende Abdij van Park, een norbertijnenabdij gelegen in Heverlee bij Leuven.

Directeur Bart Demuyt zal ons onthalen en laten kennismaken met de werking van de Alamire Foundation. Samen met mediëvist prof. dr. David Burns zullen we vervolgens de middeleeuwse handschriften van de collectie verkennen, waaronder het beroemde Leuven Chansonnier. Enkele onderzoekers van de Foundation zullen ook hun onderzoeksprojecten kort voorstellen. Ter afsluiting van de dag neemt dr. Stefan Van Lani ons op sleeptouw tijdens een exclusive rondleiding in de Abdij van Park.

De Alamire Foundation werd in 1991 opgericht als een samenwerkingsverband tussen KU Leuven, Onderzoekseenheid Musicologie en Musica, Impulscentrum voor Muziek. Als internationaal studiecentrum stelt de Alamire Foundation zich tot doel wetenschappelijk en praktijkonderzoek te stimuleren, te coördineren en uit te voeren. Daarbij concentreert zij zich specifiek op de muziek en het muziekleven in de Nederlanden van de middeleeuwen tot 1800. Bijzondere aandacht gaat uit naar het in kaart brengen en ter beschikking stellen van onbekend of onontgonnen materiaal.

Met inzet van state-of-the-art methodes, onder meer op het vlak van digitalisering, wordt dit muzikaal erfgoed geconserveerd, bestudeerd en gevaloriseerd. De muziek, in handschrift of druk, wordt ontsloten door traditionele publicaties als inventarissen, facsimile’s en kritische tekstuitgaven en via innoverende digitale databanken. De wetenschappelijke discussies en conclusies vinden hun weg naar monografieën en vaktijdschriften, waaronder het eigen Journal of the Alamire Foundation. Samenwerking en contacten met de academische en de uitvoerderswereld, erfgoedinstellingen en de culturele sector resulteren in internationale conferenties, muzieklabo’s, festivals, concerten, tentoonstellingen en multimedia-applicaties.

Lees meer over de geschiedenis van de Alamire Foundation

Praktisch:

  • Datum: 21 juni 2019
  • De uitstap is gratis voor leden van de VWM. Niet-leden kunnen zich eveneens aansluiten, mits een bijdrage van 10 euro.
  • De Alamire Foundation is gevestigd in de gerestaureerde Mariapoort en Sint-Norbertuspoort van de Abdij van Park in Heverlee bij Leuven. We verzamelen om 10.15 uur aan de ingang van de Sint-Norbertuspoort (zie kaartje onderaan), zodat we om 10.30 uur kunnen starten.
  • Lunch is niet inbegrepen. Tijdens de middagpauze kan men een eigen broodje eten of iets bestellen in ‘Brasserie De Abdijmolen’.
  • Gelieve in te schrijven vóór 1 juni via het onderstaande formulier (maximum 20 personen!)

Nieuw themanummer “De Populaire Middeleeuwen” van “Madoc. Tijdschrift over de Middeleeuwen” nu verkrijgbaar.

In de laatste week van maart 2019 verscheen een nieuw themanummer van het  Nederlandse tijdschrift Madoc. Tijdschrift over de Middeleeuwen. Themanummers van Madoc verschijnen eens in de twee jaar en dit keer is het thema “De Populaire Middeleeuwen”.

In de populaire cultuur, via boeken, muziek en films, maar ook door televisieseries en computerspelletjes zijn de middeleeuwen in het publieke (on)bewustzijn volop aanwezig. Dit themanummer van Madoc brengt in beeld hoe de middeleeuwen in de vroege eenentwintigste eeuw worden voorgesteld en beleefd. De auteurs zijn er niet op uit om (eventuele) verkeerde beeldvorming te corrigeren, maar om de lezer op een speelse manier te confronteren met middeleeuwse elementen in zijn of haar eigen (dagdagelijks) leven. Steeds meer mensen willen middeleeuwse gebruiken en levenswijzen op een actieve, georganiseerde manier beleven door middel van re-enactment. Anderen proberen nieuwe resten van het verleden te ontdekken met behulp van een metaaldetector. De bijdragen in dit nummer gaan onder andere over Tolkien, Redbad en Game of Thrones, middeleeuwse geneeswijzen, bierreclames en geschiedenisonderwijs.

Madoc probeert als tijdschrift een brug te slaan tussen huidig academisch onderzoek in de Mediëvistiek en een breder publiek van geïnteresseerden en (oud-) studenten. De auteurs zijn vooral afkomstig uit Nederland en Vlaanderen, maar de behandelde onderwerpen beslaan heel Europa. Madoc verschijnt vier keer per jaar, vanaf de huidige jaargang volledig in kleur. Het themanummer is los verkrijgbaar (€10,-) bij de grotere boekenzaken. Een regulier jaarabonnement van Madoc kost €40,-, maar er is ook een introductietarief /studententarief voor €20,-. (Toeslag voor abonnementen buiten Nederland: €10,-).

Zie: https://verloren.nl/tijdschriften/madoc

Of volg Madoc op Facebook: www.facebook.com/tijdschriftmadoc.

CfP “Les imaginaires dans les villes du monde méditerranéen (XIIe-XVe siècle)”, San Gimignano (Siena), 17-21 juni 2019

Ateliers internationaux de formation doctorale

Pouvoirs, sociétés, imaginaires
dans les villes du monde méditerranéen (XIIe-XVe siècle). Pour une approche
historico-anthropologique de la ville médiévale:

IIIeme Atelier doctoral
San Gimignano (Sienne), 17-21 juin 2019

Les imaginaires dans les villes du monde
méditerranéen (XIIe-XVe siècle)

Appel à candidatures

Cet atelier de formation doctorale s’inscrit dans le prolongement direct de la Scuola di alti studi dottorali qui, de 2004 à 2016, a constitué un lieu de formation de pointe pour les jeunes chercheurs consacrant leurs recherches à l’étude de la culture locale. Promu par le Centro di Studi sulla civiltà comunale de la Deputazione di Storia Patria per la Toscana, l’école s’est signalée comme l’une des « écoles d’été » les plus qualifiées au niveau international : sur plus de 200 participants, plus de 40 provenaient d’universités nonitaliennes.

Depuis 2017, les Ateliers internationaux de formation doctorale sont organisés par le Centro di Studi sulla civiltà comunale de la Deputazione di Storia Patria per la Toscana en collaboration avec le doctorat en histoire (Dottorato di ricerca in Studi storici) des universités de Florence et de Sienne et l’Université Paris-Sorbonne (Centre Roland Mousnier et Labex EHNE). Ils se déroulent à San Gimignano avec le soutien de l’administration municipale locale. Le Comité scientifique est composé d’Élisabeth Crouzet-Pavan (Université Paris-Sorbonne), Jean-Claude Maire Vigueur (Università di Roma Tre), Giuliano Pinto (Deputazione di Storia Patria per la Toscana) et Andrea Zorzi (Università di Firenze).

L’objectif des ateliers est l’étude des sociétés urbaines du Moyen Âge, en mettant l’accent sur les systèmes politiques et les différentes manifestations de l’imaginaire urbain et en portant le regard sur toutes les villes du bassin méditerranéen – celles de l’Occident chrétien, celles de la zone d’influence byzantine et celles des régions sous domination islamique. Les ateliers offrent un environnement stimulant pour les échanges intellectuels entre spécialistes établis et jeunes chercheurs en formation, pour favoriser, à travers des moments de discussion et d’échange, le renouvellement de la recherche et l’élargissement des perspectives comparatives.

Les ateliers, multidisciplinaires, prévoient des leçons sur des questions interprétatives vastes dispensées par des professeurs spécialisés et des séminaires organisés par les participants sur leurs sujets de recherche.
Les enseignants du deuxième Atelier – consacré aux imaginaires dans les villes du monde méditerranéen -seront les professeurs Elisabeth Crouzet-Pavan (Université Paris-Sorbonne), Mario Gallina (Università di Torino), Julien Loiseau (Aix-Marseille Université), Jean-Claude Maire Vigueur (Università di Roma Tre), Giuliano Pinto (Deputazione di Storia patria per la Toscana), Flocel Sabaté (Universitat de Lleida), Alessandro Savorelli (Scuola Normale Superiore, Pisa) et Andrea Zorzi (Università di Firenze).

Les participants doivent être des étudiants doctorants, boursiers de recherche et boursiers postuniversitaires dans les disciplines historiques et de « médiévistique » de toutes les universités italiennes et étrangères et de toute nationalité.

La participation à l’atelier est réservée à 14 (quatorze) jeunes chercheurs, choisis à la discrétion du Comité scientifique sur la base d’une évaluation des diplômes et des programmes présentés. Les participants en surnombre ne sont pas autorisés.

Les ateliers ont un caractère résidentiel. Les personnes admises sont tenues d’assister assidûment à toutes les réunions et de conduire durant l’atelier un séminaire sur leurs recherches, selon le programme qui sera rendu officiel au début de l’atelier. Au terme de celui-ci, un certificat de participation sera remis aux participants. Nous nous réservons le droit de refuser un certificat à ceux qui, sans justification, n’auront pas suivi les cours avec assiduité.

L’hospitalité complète est offerte aux candidats retenus, à l’exclusion des frais de déplacement.

Les candidats doivent soumettre :

  • une demande d’admission avec les coordonnées du candidat, l’indication de son niveau d’études et de son statut général et professionnel actuel, une adresse postale, un numéro de téléphone et un courrier électronique, en utilisant le formulaire disponible sur l’URL suivante : < https://drive.google.com/open?id=1I0TPd-Ca0_2B1yI_UEArF_23K7vP1Cd- >;
  • une brève description du projet de recherche en cours (en utilisant le formulaire disponible sur l’URL indiquée supra);
  •  un curriculum vitae de deux pages maximum présentant les études suivies et les activités scientifiques ;
  • éventuellement, la copie des publications.

On ne prendra pas en compte les demandes omettant de fournir une description du projet de
recherche ou dépourvue du formulaire de candidature.

Les demandes doivent être adressées sur la boîte cescc.2011@gmail.com , avec les documents requis en pièces jointes, au plus tard le 15 avril 2019.

Les candidats admis à l’atelier seront informés par courrier électronique avant le 5 mai 2019.

L’appel peut être téléchargé en pdf ici.

Boekvoorstelling “Wijven wereld vrouwen in de middeleuwse stad” (1 april 19u30, Gent)

Op maandag 1 april 2019 om 19u30 (Geuzenhuis – Kantienberg 9, 9000 Gent) vindt de boekvoorstelling plaats van “WIJVEN WERELD VROUWEN IN DE MIDDELEEUWSE STAD”.

Chris Dusauchoit gaat in gesprek met auteurs Andrea Bardyn, Chanelle Delameillieure en Jelle Haemers

Nadien kunt u uw boek door de auteurs laten signeren.

Toegang is gratis. Wel graag uw aanwezigheid melden via:
aanmeldingen@uitgeverijvrijdag.be

Zie de uitnodiging here.

“Dealing with marriage disputes in late medieval Europe” (9-10th May 2019 Leuven)

This workshop brings together a number of scholars to reflect on marriage disputes (partner choice, adultery, violence, ritual…), revealing tensions and conflicts between spouses, relatives or families in late medieval and early modern Europe.
For decades, medievalists have looked at marriage from different perspectives, from socio-political research and studies on law and justice, to research on sexuality and gender. Notwithstanding many ground-breaking publications, the historiography still vacillates between an overly optimistic and an overly negative view. For example, in the debate on marriage formation, scholars agree upon the emergence of ‘modern marriage’ between 1300 and 1700. However the question of whether late medieval society ascribed to the canonical doctrine of consent remains the subject of much discussion. Whilst some historians ascribe a high degree of self-determination to the marriage partners, and defend the existence of love-inspired elopements or the agency of individuals escaping familial pressure, others consider medieval marriage a family matter, defend the subordination of sentiment to strategy, and stress the dependence of children upon their parents, and daughters and wives upon their fathers and husbands. How can these – often contradictory – historiographical views be reconciled?
New trends in research offer fresh perspectives on these ongoing debates and go beyond the dichotomy between individual freedom and structure by touching on other aspects of marital disputes. Firstly, historians have started to compare different cities and regions, pointing out similarities in marriage formation and the settlement of disputes between North-western Europe and more ‘traditional’ Southern European regions (Lightfoot 2013, Titone 2016). Historians have also suggested that marriage formation could have differed in cities with different socio-political structures (McSheffrey 2006) or in rural and urban areas (Goldberg 1992, Donahue 2007). Furthermore, the study of new sources (Armstrong-Partida 2017) and the combination of multiple source types (Vleeschouwers- Van Melkebeek 2011, Falzone 2014) has not only broadened the scope of research but also led to complex new questions. Thirdly, the subject has recently been approached from different historiographical perspectives. Historians have studied litigation narratives in court (Walker 2000, Youngs 2013) and have reflected on the meaning of concepts such as ‘free choice’, consent, and love (Butler 2004, Charageat 2011, Seabourne 2011).

The purpose of this workshop is to bring together scholars, working on marriage disputes in different parts of Europe, using different sources, within different historiographical traditions to consider how these disputes emerged and how individuals, couples, courts and families dealt with them in late medieval and early modern Europe.

For the full programme, see here: Programme_Workshop_May2019

The workshop is open for interested researchers. For registrations, please register by e-mail before April 26, 2019. More information and registration: chanelle.delameillieure@kuleuven.be

Working women in pre-industrial Europe. Perspectives on the gendering of urban labour markets (Leuven, 14-15 November 2019)

Scholars have long been debating whether a decline in women’s economic agency took place from the Late Medieval or Early Modern period onwards and what its chronology looked like.
Furthermore, historians have argued for a difference in women’s economic opportunities between southern and north-western Europe. Divergent juridical and demographic structures supposedly gave northern women more possibilities for agency than southern women. However, several case studies have shown deviations from these two models. This workshop aims to bring together scholars working on gender and work to compare different regions of Europe and various labour types, spanning both the Middle Ages and the Early Modern period. In doing so, this workshop wants to discuss what factors shaped women’s work and wants to further the debate on women’s positions in urban labour markets, the impact of craft guilds, and the importance of gender on the informal markets.

We invite papers on women’s economic possibilities and especially encourage proposals that
include geographical and chronological comparisons and/or compare different types of work.
Themes may include, but are not limited to:
‐ Geographical and diachronic comparisons of women’s work
‐ The domestic production unit in urban economies
‐ The gendering of urban economic space
‐ Women’s presence on the informal markets and in craft guilds
‐ Methodological papers and reflections on (changing) definitions of work, economic agency,
informal markets, family economies in a medieval and early modern context.

The workshop will include papers from Prof. Anne Montenach (University of Aix-Marseille), Prof.
Ariadne Schmidt (University of Leiden), and Prof. Danielle van den Heuvel (University of
Amsterdam).

The language of communication during the workshop will be English. Proposals for 20-minute
presentations should be sent to Nena Vandeweerdt (nena.vandeweerdt@kuleuven.be) by 15 April 2019. Please include an abstract of max. 400 words, 4 keywords, and a short cv (max. 1 page). The participants will be notified by 15 May 2019.

Organisation: Nena Vandeweerdt and Heleen Wyffels (KU Leuven)
Scientific comittee: Prof. Violet Soen (KU Leuven), Prof. Jelle
Haemers (KU Leuven), Prof. Jesús Ángel Solórzano Telechea
(Universidad de Cantabria)